ALEKSANDRİA TROAS – APOLLON SMİNTHEİON KUTSAL ALANI – BABAKALE


*TROYA Antik Kenti (Çanakkale): UNESCO Kültür Mirası – 1998
*TROYA Müzesi (Çanakkale): Yılın Müzesi Özel Takdir Ödülü – Avrupa Müze Akademisi Özel Ödülü – 2020/ 21
*ASSOS: UNESCO Kültür Mirası Geçici Listesi (2017)

TUR PROGRAMI

15 Mart 2025, Cumartesi: TROYA – TROYA MÜZESİ – ALEKSANDRA TROAS
Sabah 07.00’de Alsancak/Lozan Meydanı’nda, 07.20’de Bostanlı İskelesi yönü Havaş durağında, gezginlerimizle buluşarak, yola çıkıyoruz. Kahvaltı molamızı “Yeni Şakran Börekçi”sinde vermeyi planlıyoruz. Yol boyunca Ege uygarlıkları üzerine sohbet ederek ilerliyoruz. Öğle yemeği molası sonrasında “Troya Antik Kenti”ne ulaşıyoruz..

Homeros’un İlyada Destanına konu olan, en az 5000 yaşındaki TROYA, hem mitolojisi hem arkeolojisiyle dünya kültür tarihine katkılardan dolayı, UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır. Uzun yıllardır devam eden kazılar sonucunda, Troya’da 33 tarihsel yerleşim katmanı belirlendi. Bir yandan da kazı alanı genişlemeye devam ediyor. Ören yeri yılda yaklaşık 500 bin yerli ve yabancı gezgin tarafından ziyaret ediliyor.

Uygarlık tarihinin çözümlenmesinde pek çok ipucu ve kanıt vermiş olan TROYA’yı adım adım dolaşıyoruz. Çamurdan yapılmış tuğlalar ve duvarlar arasında yürürken; üst üste kurulmuş, yedi ayrı kültürü temsil eden, 4 mimari katın oluşturduğu, 9 yerleşmenin kanıtlarını inceliyoruz. Bu katmanlar arasında gezerken, kral Priamosʼun sarayının neresi olabileceğini, kederli Andromakheʼnin kocası yiğit Hektorʼun yenilmez Akhilleosʼla dövüşünü surların neresinden endişeyle seyrettiğini, geleceği gören ancak kehanetlerine kimsenin inanmadığı güzel Kassandraʼya tecavüz edilen Athena Tapınağıʼnı, antik çağ coğrafyasının günümüzden farkını ve Mykenai kralı Agamemnon liderliğindeki Akha donanmasının nerede demirlemiş olabileceğini, dünyanın en güzel kadını Helene ile Parisʼin aşkını, tarihin ilk güzellik yarışmasını konuşuyoruz…

2018 yılında ziyarete açılmış olan “TROYA MÜZESİ” kendi kadim tarihinin bir özetini sergiler. İstanbul Arkeoloji Müzesi, Amerika Birleşik Devletleri ve Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde bulunan Troya kalıntıları bu müzede toplandı. 2020/21 yılında Avrupa Müze Akademisi Özel Ödülüne layık görüldü. 3000 metrekarelik sergi salonunda yaklaşık 2000 eser sergileniyor. Diorama ile 3 boyutlu şekilde modellenen hikayeler, görsel tasarımlar, dokunmatik ekranlar ve çeşitli animasyonlar, nitelikli bir deneyime dönüşüyor…

Müze gezimizi tamamlayınca Ezine’ye, ALEKSANDRİA TROAS kalıntılarını görmeye gidiyoruz. MÖ 310 yılında Büyük İskender’in komutanlarından Antigonos tarafından “Antigoia” kenti olarak kurulmuş ve İskender’in ölümünden sonra “Aleksandria Troas” adını almıştır. Döneminin en önemli ticaret merkezlerinden biridir. Şehrin kuruluşunda, etrafında yer alan Gargara, Hamaksitos, Neandria, Kolonai, Larisa, Kebren ve Skepsis Kentleri’nin halkı buraya yerleştirilmiş ve kent kendine özgü kültür bütünlüğüne kavuşmuştur. Kent tamamen planlanarak kurulmuş tapınakları, küçük hamamı, stadyumu, çeşmesi, taş döşeli caddesi, tiyatrosu ve suyolu ve limanı ile önemli bir yerleşimdir. Kent içindeki “Herodes Atticus Gymnasiumu” Anadolu’nun en büyük gymnasyumlarından biridir.

Alexandria Troas, Hristiyanlık Döneminde de önemini korumuştur. MS 50’li yıllarda Aziz Paulus’un Alexandria Troas’ı ziyaret ettiği ve deniz yolculuğuna buradan çıktığı bilinmektedir. Bu açıdan kentin Hristiyanlar için hac merkezi olma özelliği de bulunmaktadır.
Bugünkü programımız tamamlanınca, Geyikli İskelesi yakınındaki otelimize yerleşiyoruz. Sonrası, akşam yemeği, muhabbet ve konaklama…

16 Mart 2025, Pazar: APOLLON SMİNTHEİON – BABABURNU – ASSOS – BEHRAMKALE
Otelde yapacağımız sabah kahvaltısından sonra, Asya kıtasının en batı ucuna, BABABURNU’na doğru yola çıkıyoruz. Önce yolumuz üzerinde, Gürpınarʼda, Troas’ın önemli kült merkezlerinden biri olan “APOLLON SMİNTHEİON KUTSAL ALANI”nı ziyaret ediyoruz. Ozan Homeros’tan bu yana, antik çağın tüm tarihçileri bu kutsal alandan söz ederler. Tapınağın frizlerinde ve kabartmalı sütun tamburlarında, Ilyada destanındaki Troya savaşının betimlemeleri yer alır. Ilyada anlatımlarını, vazolar üzerinde, duvar resimlerinde, mermer lahitlerde görmeye alışkınız ancak bir tapınakta, ilk kez olarak Apollon Smintheus kutsal alanında karşımıza çıkıyor…

Apollon Smintheus Kutsal Alanı, Anadolu’da Geç Helenistik Dönemin en önemli kutsal alanlarından biri olarak kabul edilir. Ören yerinde Ion tarzında inşa edilmiş Apollon Smintheus Tapınağı’nın yanı sıra kurbanların kesilip tanrılara sunulduğu altar (sunak), köprü, kutsal yol, Roma hamamları, su kanalları ve depoları, heykel ve yazıtlarla süslü caddeler, heroon (onurlandırma salonları) ve evler (villa) gibi farklı yapıların kalıntılarını görüyoruz. Kabartmalı sütunlarda betimlenen sahneler üzerine konuşuyor, Tanrının burada niye Sminthos/Fare sıfatıyla anıldığı üzerine sohbet ediyoruz…

Sonra köyler arasında kıvrıla kıvrıla, Anadolu topraklarının en batı ucuna, BABAKALE’ye gidiyoruz. Zamanlama uyarsa öğle yemeğimizi bu şirin balıkçı köyünde yiyoruz.

Babakale’nin hikayesi ilginçtir. Sultan III. Ahmet 1723 yılında bir deniz seferinden dönerken fırtınaya yakalanınca Bababurnu’ndaki doğal koya sığınmak zorunda kalır. Köylüler padişahtan korsanlara karşı da koruma istemişler. Talepleri uygun görülünce, kaleyi inşa ettirmek üzere Kaptan-ı Derya Mustafa Paşa görevlendirilmiş. Bir fermanla da ülkenin dört bir yanındaki mahkûmların kalenin inşaatından sonra serbest kalacakları duyurulmuş. 400 mahkum özgürlük hayaliyle kaleyi hızla bitirmiş. Böylece 1726 yılında inşa edilen Babakale, Osmanlının yaptırdığı son kale olarak tarihe geçmiş. Kale bitirilince de bölgeye Türkler yerleştirilmiş.

Programın devamında, bizi BEHRAMKALE bekler. Bu eski Osmanlı kasabası içinde vereceğimiz kahve molası sonrasındae bir manzara içinde, ASSOS Ören yerine gidiyoruz.

Sönmüş bir volkanik tepe üzerinde, andezit kayalıklar üzerinde, denizden 236 metre yüksekliğe kurulmuş olan ASSOS Kenti, 2017 Yılında UNESCO Kültür Mirası Geçici Listesine girdi. Sur duvarlarıyla korunan, yuvarlak ve kare kulelerle desteklenen antik kentte kazı çalışmaları 1980’den beri yürütülüyor. Assos’ta M.Ö. 530 yılında inşa edilen ATHENA TAPINAĞI Anadolu’da bugüne kadar ortaya çıkarılan, DOR düzenindeki tek tapınak örneği. Parçaları birçok müzeye dağılmış olmasına rağmen, onu yeniden ayağa kaldırmaya yetecek kadar mimari blok ve malzeme 2000 yılı aşkın bir süredir orada!
Assos Antik Kenti; Athena Tapınağı’ndan başka, görkemli surları, antik yolun iki tarafındaki mezarlık alanları, agorası, tiyatrosu ve gymnasion’u ile etkileyici bir ören yeri. Assos Akropolü, Athena Tapınağı, Murat Hüdavendigar Camii’ni geziyoruz.

Platon’un 6 öğrencisinin Assos’a gelerek 3 yıl kaldıkları, Aristoteles’in burada bir felsefe okulu kurduğu, zooloji, biyoloji ve botanik konularında çalıştığı biliniyor. Assos kazı heyetinin görüşüne göre, Akademinin, Atina dışında ikinci şubesinin Assos’ta faaliyet gösterdiği düşünülüyor. Dünyada belki de ilk defa (kısa süreli de olsa) bir kentin filozoflar tarafından yönetildiği, Platon’un ideal devlet teorisinin burada uygulandığı, kayda değer bir ihtimal…
Saat 16,30’da geri dönüş yoluna çıkmaya çalışıyoruz. Saat 22.00 civarında İzmir’de olmayı planlıyoruz.